Przejdź do treści
1
na stronę
2
3
Przejdź do stopki

Początki szkoły

Treść

 

Historię Szkoły Podstawowej w Przysietnicy możemy poznać dzięki zachowanej kronice szkoły z 1928 roku. Pisanie jej rozpoczął ówczesny kierownik szkoły Jan Danielski. Na podstawie zapisków oraz akt szkolnych odtworzył jej najstarsze dzieje.

Orzeczeniem Rady szkolnej Krajowej z dnia 27 maja 1884  r. L: 6545 została zorganizowana w Przysietnicy szkoła filialna z dniem 1 września 1884r. Pierwszym nauczycielem był Ignacy Krogulski. Szkołę prawdopodobnie rozpoczęto budować w 1886r. Nauczycielką w tym czasie była pani Maria Rejowska. Miała ona opinię bardzo energicznej i dobrej nauczycielki. W latach 1905–1924 kierownikiem szkoły został Maciej Niedźwiecki, który osiadł w Przysietnicy i wybudował sobie dom. Słynął  jako dobry gospodarz. W tym czasie wspomagając pracę kierownika dwuklasowej szkoły przewinęło się ośmiu nauczycieli. Od 1928 roku kierownikiem już trzyklasowej szkoły został Jan Danielski. Tak  wspominał początki swojej pracy : „Budynek szkolny zastałem ogromnie zniszczony. W lipcu 1928 roku wskutek burzy gradowej dach został zupełnie zniszczony. Wewnątrz mieszkania ruina – przykry bardzo widok przedstawiał stan zastanego budynku wraz z  ogrodzeniem odpowiednim tylko do ogrodzenia pastwiska gdzieś daleko za wsią. Pierwszym dążeniem było doprowadzenie mieszkania do możliwego stanu. Remont trwał dwa miesiące. Najważniejsza sprawą od chwili objęcia posady była budowa nowej szkoły, ze względu na opłakany stan budynku szkolnego jak i to, że w budynku znajdowała się jedna klasa, drugą trzeba była wynajmować. Klasa ta mieściła się w nie istniejącym już domu Citaków nr 68 (u Faronki).  W 1931 roku w Przysietnicy przeprowadzono spis ludności. Według tego spisu liczba ludności wynosiła 1313, a dzieci do 14 lat było 463. Pod koniec września 1932 roku wybuchła w gminie epidemia tyfusu plamistego i brzusznego. Epidemia ta objęła przeważnie górną cześć wioski tj. od Franczyka do Cebuli. Śmiertelnych wypadków było 26 – chorowało około 200 ludzi. Z tego powodu zamknięto szkołę od 27 września do 3 lutego.”

Dużo uwagi kierownik szkoły Jan Danielski  poświęca wydarzeniom 1934 roku. W tym roku wyszła nowa ustawa o ustroju gminnym – gminy zbiorowe. Przysietnica została włączona do gminy Stary Sącz. W grudniu 1934 roku odbyły się wybory na sołtysa. Sołtysem wybrany został Jan Klimczak, najbliższy sąsiad szkoły. Rok 1934  jest rokiem katastrofalnym, gdyż w tym roku w lipcu całą zachodnia Małopolskę nawiedziła powódź, która nie oszczędziła Przysietnicy – pola zostały poobrywane, most poniżej szkoły zerwany.

Rok szkolny 1934/35 rozpoczął się pod hasłem budowy nowej szkoły. Utworzono Komitet Budowy Szkoły, ale nie było pieniędzy. Zamierzano je zdobyć przez wycięcie i sprzedaż drzewa z lasu przysietnickiego. W tym czasie toczyły się prace z opracowaniem planu i kosztorysu. W marcu 1937 roku Komitet Budowy Szkoły uchwalił rozpoczęcie budowy szkoły w jak najkrótszym czasie. 21 kwietnia rozpoczęto kopanie dołów na fundamenty, a 3 maja odbyła się uroczystość poświecenia kamienia węgielnego. Oto jak brzmiał tekst aktu do Kamienia Węgielnego:  „W Imię Boże! Działo się to Roku Pańskiego 1937, w dniu 3 Maja jako święta narodowego, kiedy prezydentem Rzeczypospolitej był Ignacy Mościcki, marszałkiem Polski Edward Rydz-Śmigły (...) wójtem gminy Stary Sącz Michał Kurowski, proboszczem parafii Barcice ks. Edward Wojtusiak, kierownikiem szkoły Jan Danielski, nauczycielką Seweryna Danielska, a sołtysem gromady Jan Klimczak. Projektodawcą budynku inż. Józef Duda ze Starego Sącza. W skład Komitetu Budowy wchodzili: Jan Danielski przewodniczący, Franciszek Świebodzki zastępca, Władysław Tokarczyk, Michał Kurowski wójt, Jan Klimczak sołtys, Kazimierz Brzeski, Piotr Majewski, Józef Garwol. Ludność miejscowa odczuwając brak odpowiedniego pomieszczenia dla szkoły – przy życzliwym poparciu władz do wzniesienia nowego budynku szkolnego, który ma służyć w wychowaniu przyszłych pokoleń”.

Budowa postępowała bardzo szybko. Na wiosnę zapał do pracy mieszkańców był ogromny. Równocześnie w Przysietnicy przeprowadzano komasację gruntów. 27 grudnia 1937 roku przyjechała do szkoły Komisja Budowlana, która dokonała częściowego odbioru szkoły. Na skutek tego orzeczenia kierownictwo szkoły objęło w zarząd wykończone części i zarządziło rozpoczęcie nauki w nowym budynku 10 stycznia 1938 roku:  „10 stycznia 1938 roku dzieci wprowadzono uroczyście do nowego budynku szkolnego. Ks. Józef Frycz poświęcił dwie sale na piętrze. Wielka radość zapanowała wśród dzieci, iż się już nie będą uczyły w ciasnej, wynajętej izbie”.

Pierwszy, drewniany, stary budynek szkoły rozebrano w sierpniu 1938 r. Kierownik szkoły Jan Danielski wspomina, że po wprowadzeniu dzieci do nowego budynku dalsze prace wokół szkoły posuwały się bardzo powoli. „Ludzie już niechętnie idą do roboty. A pozostało jeszcze do zrobienia zniwelowanie otoczenia, otynkowanie zewnętrzne budynku oraz postawienie zabudowań gospodarczych”.

Tymczasem w organizacji szkoły zaszły pewne zmiany. Orzeczeniem Kuratorium Okręgu szkolnego w Krakowie z dnia 31 maja 1938 roku Nr I 8352/38 szkoła w Przysietnicy została przeorganizowana ze szkoły I stopnia na szkołę II stopnia. Zwiększono liczbę etatów nauczycielskich z dwóch na trzy oraz liczbę klas. Wprowadzono klasę piątą. Zapisano 183 dzieci. Nauka w szkole odbywała się normalnie przez cały rok, jednakże wyczuwało się już napiętą atmosferę polityczną. Danielski  pisze: „U naszych sąsiadów zachodnich grały już surmy bojowe”. Dlatego władze szkolne zarządziły kursy obrony przeciwlotniczej dla całego nauczycielstwa w czerwcu 1939 roku.  Rok szkolny 1939/1940 rozpoczął się już w niecodziennych warunkach. Wybuchła wojna polsko-niemiecka. W dniu 3 września na wiadomość, że zbliżają się wojska niemieckie, wszczął się we wsi popłoch. Większa część ludności, zwłaszcza mężczyzn zaczęła uciekać, ale widząc potem, że przed wojskami niemieckimi nie zdołają ujść, powrócili wkrótce do domów.

 

 

105569